Ανήλικη εργασία

Εργάτες από κούνια
Σχολείο, φροντιστήρια (πολλών ειδών), σπίτι… Αυτή είναι η απαιτητική και δύσκολη πολλές φορές καθημερινότητα για τη μεγάλη πλειοψηφία των παιδιών που βρίσκονται στο Γυμνάσιο, στις ηλικίες 12-14. Ωστόσο για χιλιάδες συνομηλίκους τους, η καθημερινότητα είναι ακόμα δυσκολότερη: σχεδόν 75.000 στην Ελλάδα και πολλά εκατομμύρια στον πλανήτη αναγκάζονται να δουλεύουν κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, για ένα κομμάτι ψωμί. Για την πλειοψηφία αυτών των παιδιών, οι λέξεις σχολείο, δικαίωμα στον πολιτισμό κτλ, αποτελούν μακρινό όνειρο. Όλα αυτά βέβαια, όπως θα δούμε και παρακάτω, δεν είναι καθόλου χωρίς λόγο και αιτία…

Ένα παλιό φαινόμενο…
Η ανήλικη εργασία δεν είναι καινούργιο φαινόμενο: με τη σημερινή έννοια τη συναντάμε πρώτη φορά όταν ο καπιταλισμός επικράτησε ως σύστημα παραγωγής, τότε που η λεγόμενη “βιομηχανική επανάσταση” και η εισαγωγή των μηχανών στην παραγωγή έδωσαν στους καπιταλιστές τη δυνατότητα να «αξιοποιήσουν», δηλαδή να εκμεταλλευτούν εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια ανηλίκους, ακόμα και παιδιά. Στην υφαντουργεία, στη μεταλλουργεία, στα ορυχεία, σε όλους τους τομείς χτίστηκαν, ολόκληρες περιουσίες κυριολεκτικά πάνω στις πλάτες των ανήλικων.
Την κόλαση που ζούσαν αυτά τα παιδιά, που δούλευαν ως και 16 ώρες την ημέρα, με άθλια μεροκάματα και συνθήκες.

…καθόλου «ουρανοκατέβατο»
Από τα παραπάνω προκύπτει πως η ανήλικη εργασία δεν είναι ένα φαινόμενο «ουρανοκατέβατο»: και σήμερα όπως και παλιότερα στις πλάτες αυτών των παιδιών χτίζονται αμύθητες περιουσίες. Και σήμερα όπως και παλιότερα, υπάρχουν αναμφισβήτητα πολιτικές ευθύνες. Όταν το 20% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας ζει κάτω απ’ το όριο της φτώχειας, όταν οι λαϊκές οικογένειες καλούνται να τα βγάλουν πέρα με μισθούς πείνας, όταν η ακρίβεια «πιάνει κόκκινο» και η παιδεία και η υγεία γίνονται εμπόρευμα, δεν είναι να εκπλήσσεται κανείς όταν 13χρονοι αναγκάζονται να πιάσουν δουλειά.

Από μικροί στα βάσανα
Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη φαντασία για να σκεφτεί κανείς σε τι άθλιες συνθήκες και ανύπαρκτα δικαιώματα δουλεύουν οι νέοι σε αυτές τις ηλικίες. Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία (βλέπε και διπλανό πίνακα) το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των παιδιών δουλεύουν σε πραγματικά βαριές, κυρίως χειρωνακτικές, εργασίες, σε συνεργεία, οικοδομές, χωράφια, ως «παιδιά για όλες τις δουλειές». Όλα αυτά τα παιδιά εργατών, ανέργων, μεταναστών, μονογονεϊκών οικογενειών, φτωχών λαϊκών στρωμάτων, δουλεύουν με τους χειρότερους όρους, χωρίς δικαιώματα, ζουν καθημερινά το άγχος του να τα «φέρουν βόλτα» και να μπορέσουν να βοηθήσουν την οικογένειά τους με το μικρό εισόδημα που εξασφαλίζουν.
Αν και τυπικά κανένας νέος στη χώρα μας δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψει το σχολείο πριν τελειώσει το γυμνάσιο, η έλλειψη κάθε σχετικού ελέγχου και παρέμβασης, με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, επιτρέπει σε χιλιάδες παιδιά, ειδικά σε περιοχές της επαρχίας, να εγκαταλείπουν το σχολείο από αυτές τις ηλικίες. Λίγοι έχουν το κουράγιο μετά την πρωινή δουλειά να πάνε σε κάποιο νυχτερινό σχολείο για να πάρουν τουλάχιστον ένα απολυτήριο και μετά… «βλέπουμε». Όπως και να ‘χει πρόκειται για παιδιά που ποτέ δεν απέρριψαν τη μόρφωση, αλλά η ανάγκη τα σπρώχνει στο μεροκάματο πριν καλά-καλά συμπληρώσουν τα 18 τους χρόνια. Οι συνέπειες για όλα αυτά τα παιδιά που δουλεύουν και που κατά κόρον εγκαταλείπουν πρόωρα και το σχολείο είναι ολέθριες για τη σωματική τους διάπλαση, τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους, την κοινωνικοποίηση αλλά και την ψυχική τους υγεία.

75.000 παιδιά στη χώρα μας εργάζονται, το 48% αυτών εργάζονται σε συνεργεία/μηχανουργεία, το 18% σε άλλες χειρωνακτικές δουλειές, το 14% στην οικοδομή, το 12% σε εξωτερικές δουλειές ενώ ένα 12% σε λαϊκές αγορές και παζάρια.
220.000.000 παιδιά από 5-17 ετών εργάζονται σ’ όλο τον κόσμο.
5.500.000 παιδιά δουλεύουν στις ΗΠΑ.
115.000.000 παιδιά στον κόσμο δεν πηγαίνουν σχολείο.
22.000 παιδιά στον κόσμο κάθε χρόνο πεθαίνουν από εργατικά "ατυχήματα".
Πηγές: Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, Unicef

Πηγή: http://odigitis.gr/2008/05/14/ανήλικη-εργασία/